Podczas wykańczania ścian we wnętrzach mieszkalnych, inwestor ma dylemat dotyczący wyboru płyt gipsowo-kartonowych lub tradycyjnego tynku. Oba rozwiązania mają swoje zalety, ale coraz częściej wybierana jest płyta g-k zamiast tynku. Warto wiedzieć, jak w kluczowych obszarach wypada tynkowanie w porównaniu z systemami suchej zabudowy.

Tynkowanie ścian – tynki gipsowe i cementowo-wapienne

Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego tynku. Wyróżnia się tradycyjne tynki gipsowe oraz cementowo-wapienne, dobierane odpowiednio pod względem przeznaczenia pomieszczenia, poziomu wilgotności czy rodzaju podłoża:

• Tynki gipsowe – z przeznaczeniem do ścian suchych (np. sypialnia, salon, korytarz), wykonanych z cegieł, pustaków, bloczków lub z betonu komórkowego. Często wybieranym produktem jest na przykład lekki tynk gipsowy Nida Supra L.
• Tynki cementowo-wapienne – z przeznaczeniem do pomieszczeń wilgotnych i ścian wymagających grubej warstwy tynku.

Tynkowanie ścian krok po kroku

Poniżej instrukcja, jak prawidłowo wykonać tynkowanie na ścianach wewnętrznych:

1. Przygotowanie podłoża, w tym usunięcie zanieczyszczeń i wyrównanie wykruszonych fragmentów ścian.
2. Montaż nierdzewnych profili na narożnikach, a w przypadku większych powierzchni – listew tynkarskich.
3. Wyrównanie chłonności i przyczepności ściany preparatem gruntującym. Środek zwiększa przyczepność masy tynkowej i stanowi dodatkowe zabezpieczenie ściany.
4. Rozrobienie masy tynkarskiej w proporcjach zgodnych z zaleceniami producenta. Informacji tych należy szukać na opakowaniu produktu. Po rozrobieniu tynku w wodzie trzeba dokładnie wymieszać produkt. Warto pamiętać, że rozrobioną masę należy zużyć w czasie ok. 3 godzin. Po tym okresie tynk zaczyna wiązać i praca z produktem staje się trudna.
5. Nakładanie masy na ścianę nierdzewną pacą (ręcznie) lub agregatem tynkarskim (mechanicznie). Tynk gipsowy nakłada się jednowarstwowo, z grubością warstwy ok. 2,5 – 3 cm.
6. Wyrównanie powierzchni za pomocą aluminiowej łaty, a w miejscach ubytków – pacą.
7. Proces schnięcia tynku zależy od rodzaju produktu. Tynki gipsowe schną ok. 2 tygodni, cementowo-wapienne – nawet dwukrotnie dłużej.
8. Gładzenie rozpoczyna się od wyrównania nierówności i rys szpachlą. Następnie trzeba zwilżyć podłoże pacą gąbkową i dokończyć gładzenie pacą stalową. Pozwoli to uzyskać stosunkowo gładką powierzchnię ścian i sufitów. W przypadku tynków cementowo-wapiennych należy zacierać podłoże do usunięcia wszystkich nierówności.

Płyta g-k zamiast tynku

 Alternatywą dla tynków gipsowych jest wykorzystanie systemów suchej zabudowy. Inwestor zainteresowany tą technologią ma dwa rozwiązania do wyboru – montaż płyt g-k na kleju gipsowym lub zamontowanie ich na stelażu z profili. Należy pamiętać, że nie należy montować płyty g-k na kleju gipsowym na sufitach i skosach.

Płyty gipsowo-kartonowe montowane na kleju gipsowym krok po kroku:

1. Przygotowanie powierzchni, w tym oczyszczenie ścian z pyłu i luźnych elementów.
2. Powierzchnia, do której będą przyklejane płyty g-k, powinna być ścianą nośną, stabilną i dobrze zabezpieczoną przed wilgocią.
3. Gruntowanie podłoża specjalnym preparatem gruntującym dla wzmocnienia i wyrównania chłonności.
4. Docinanie płyt do odpowiednich rozmiarów, w tym wycięcie otworów na gniazdka.
5. Zaleca się przycinanie płyt z uwzględnieniem 15-milimetrowej szczeliny dylatacyjnej między stropem a podłogą.
6. Przygotowanie kleju gipsowego zgodnie z zaleceniami producenta chemii budowlanej. Klej wymieszany z wodą nadaje się do użytku przez ok. godzinę.
7. Nakładanie kleju należy wykonać z wykorzystaniem wyłącznie nierdzewnych narzędzi. Masa jest nakładana w formie placków o średnicy ok. 15 cm w ok. 30-centymetrowych odstępach, a dodatkowo również wzdłuż krawędzi płyty.
8. Dociśnięcie płyty do ściany łatą budowlaną, z uwzględnieniem odstępów dylatacyjnych. Klej gipsowy zaczyna wiązać po ok. 25 minutach, dlatego w tym okresie należy ostatecznie wypoziomować płytę.
9. Spoinowanie płyt z taśmą zbrojącą (fizeliną z włókna szklanego) i gipsem szpachlowym Nida Start. Można spoinować płytę bez użycia taśmy zbrojącej, wówczas należy zastosować wzmocniony gips szpachlowy, np. Nida Max.
10. Całopowierzchniowe szpachlowanie płyty gładzią gipsową (np. Nida Perfect) lub gotową masą szpachlową (Nida Effect – ręcznie lub samorozlewną masą gotową Nida Excellence – maszynowo). Wykonanie gładzi całopowierzchniowo ujednolica powierzchnię ściany, co jest bardzo istotne przed malowaniem. Struktura kartonu rożni się od struktury gipsu na połączeniach płyt. Pomalowanie ściany bez wykonania gładzi całopowierzchniowo może uwidocznić pasy spoinowania przy równoległym oświetleniu.
11. Szlifowanie płyt papierem ściernym i ich odpylenie.

Ściana z płyt gipsowych montowanych na stelażu z profili

Alternatywą dla przyklejania płyt g-k na klej jest ich montaż na stelażu z profili systemowych. To metoda zalecana również w przypadku sufitów i skosów, kiedy nie należy stosować mocowań z wykorzystaniem kleju gipsowego. Poniżej instrukcja montażu płyt gipsowo-kartonowych na stelażu z profili:

1. Wykonanie stelaża z ocynkowanych profili (m.in. Nida C i U lub CD i UD), przyciętych na odpowiednią długość i zmontowanym przy użyciu stosownych akcesoriów (m.in. wieszaki, wkręty).
2. Przycięcie płyt do odpowiednich rozmiarów. Do stelaży mocować można płyty o grubości przynajmniej 12,5 mm.
3. Mocowanie płyt do stelaża zgodnie z zasadą tzw. mijanki. Dzięki temu spoiny się nie krzyżują, a poziome łączenia są przesunięte względem siebie o ok. 40 cm. Płyty mocuje się na wkręty w odległości ok. 15 cm (sufity podwieszane) lub 20 cm (ściany). Należy uwzględnić szczeliny dylatacyjne (1 cm między podłogą a płytą; 0,5 cm między sufitem a płytą).
4. Gruntowanie płyt preparatem gruntującym.
5. Spoinowanie połączeń gipsem szpachlowym Nida Start z zastosowaniem taśmy zbrojącej lub bez taśmy gipsem szpachlowym Nida Max.
6. Szlifowanie płyt g-k papierem ściernym.
7. Wykonanie gładzi całopowierzchniowo

Płyta g-k zamiast tynku – czy warto?

Każde z rozwiązań – tynkowanie ścian, klejenie płyt i ich mocowanie na profilach – ma swoje zalety. Zastanawiając się, czy płyta g-k zamiast tynku będzie wystarczająca, warto porównać obie metody:

• Czas – płyty g-k są lekkie oraz łatwe w obróbce i montażu. To materiał gotowy do gruntowania i wykończenia. W przeciwieństwie do płyt gipsowo-kartonowych tynki są bardziej czasochłonne w nakładaniu i mają długi czas schnięcia, nawet do 4 tygodni.
• Trwałość – obie technologie są trwałe i łatwe w naprawie, aczkolwiek płyty g-k mają szersze zastosowanie.
• Termoizolacja – tynki mają doskonały współczynnik izolacji termicznej. W przypadku płyt g-k należy zastosować odpowiednią izolację z wełny mineralnej, co pozwoli poprawić parametry termoizolacyjne i akustyczne przegrody.

Płyta g-k zamiast tynku to coraz częściej wybierane rozwiązanie. Zwolenników tej technologii cały czas przybywa. Prawidłowe ułożenie i obróbka płyt g-k to gwarancja uzyskania prostych i równych powierzchni jako bazy dla farby, płytki czy tapety. W porównaniu z tynkami systemy suchej zabudowy mają szersze zastosowanie, są też łatwiejsze w wykonaniu i bardziej ekonomiczne w wykończeniu.